HAARLEM- 12 september 1993

In de Doopsgezinde Kerk, Grote Houtstraat 43 is werk te zien van de Haarlemse schilderes Vicky Missaar-Brinkmann.

Vicky Missaar is indertijd begonnen met olieverfschilderijen. Abstracte onderwerpen maakten allengs plaats voor landschappen, waarin lucht en water een belangrijke rol spelen. De laatste jaren gaat haar voorkeur uit naar aquarel en tekening. Vaak dicht zij een ‘haiku’ (Japanse dichtvorm) bij haar aquarellen.

Na de middelbare school volgde Vicky Missaar een opleiding aan de Sociale Academie en werkte ze een aantal jaren als hulpverleenster in de reclassering. Ze trouwde, kreeg twee kinderen en ging filosofie studeren. Na haar doctoraal-examen filosofie inAmsterdam heeft ze lange tijd gewerkt als docente filosofie en methodiek op een Hogeschool voor sociale beroepen. Enige jaren geleden kreeg ze de ziekte ME (vermoeidheids- syndroom) en was ze gedwongen te stoppen met werken. Sindsdien schildert en tekent ze veel. Tekenen en schilderen doe ik al van jongs af aan graag. Ik kan me nog goed herinneren dat ik als kind zeilbootjes op het water tekende”, vertelt Vicky. “Veel tijd om te tekenen had ik nooit, vanwege mijn studie, werk en gezin. Pas na mijn ziekte kreeg ik gelegenheid te gaan schilderen en tekenen en cursussen daarin te volgen.” Vicky schildert graag landschappen, waarbij water, lucht en ook bergen een grote rol spelen. “Water vind ik heel boeiend. Het heeft talloze kleurnuances. Het kan heel vredig zijn, maar er kan ook een dreiging van uitgaan. Soms ligt die dreiging onder het stille oppervlak. Voor een schilder is het een uitdaging om die bepaalde sfeer uit te drukken. Datzelfde geldt voor lucht en bergen”, vertelt Vicky. De liefde voor deze drie elementen zijn heel duidelijk in de schilderijen van Vicky te zien. Lucht, water en bergen zijn er in talloze gedaanten, van idyllisch en verstild tot mystiek en dreigend. Van veel schilderijen gaat een grote rust uit. Een verstilde wereld, die niets meer van doen heeft met de drukke westerse wereld, zoals een eenzaam bootje tussen lucht en water of twee witte meeuwen die door een blauwe lucht scheren.

  Of het nu een zwarte onweerslucht is of mistflarden rondom de bergen, Vicky weet de lichtval en iedere kleine kleurschakering prachtig weer te geven. Haar schilderijen kenmerken zich door een mooie opbouw van kleuren. Een aantal schilderijen is gemaakt tijdens de vakantie in Florida, Kenia, Zuid-Frankrijk en Schotland.

Haiku’s

De laatste jaren maakt Vicky vaak een klein gedicht bij haar schilderij: een haiku. Dat is een Japanse dichtvorm. De kunst hierbij is in drie regels, in zeventien lettergrepen, het meest essentiële uit te drukken. Bij een schilderij van bergen in mistflarden maakte Vicky de volgende haiku: ‘Berg, na berg, na berg bouwen een nieuwe wereld waarin niemand woont.’

In Japan worden al eeuwen lang haiku’s gemaakt. “Een van de Japanse haiku’s sprak me erg aan. Daar heb ik een schilderij bij gemaakt. Later heb ik het omgedraaid, toen maakte ik eerst het schilderij en dichtte er later een haiku bij”, vertelt Vicky. “Heel toevallig las ik eens dat een Japanse haiku-dichter tevens schilder en filosoof is, net zoals bij mij het geval is. Is dat niet toevallig?”

 

 ZiekteTien jaar geleden kreeg Vicky ME, toentertijd een nog vrij onbekende en weinig erkende ziekte. De verschijnselen zijn algehele vermoeidheid, veel spierpijn en snel vatbaar voor infecties. Artsen en specialisten namen Vicky’s ziekte in het begin niet erg serieus. “Artsen deden vaak kleinerend over ME. Een van de specialisten zei eens: ‘ME, is dat niet die ziekte uit die vrouwenblaadjes”, vertelt Vicky.

“Nu heb ik gelukkig een goede arts, die mijn ziekte serieus neemt. Het is dezelfde arts, die de schrijfster Renate Dorrestein behandelt. In het boek dat Renate Dorrestein over haar ziekte heeft geschreven herkende ik veel.” Er is de laatste jaren veel onderzoek naar ME gedaan, met name in de Verenigde Staten. Over het algemeen wordt aan-genomen dat een fout in het afweers-ysteem ten grondslag ligt aan de ziekte. “De meeste mensen genezen snel van een virusziekte, bij ME-patiënten duur het genezingsproces heel lang, gemiddeld vijf tot tien jaar”, vertelt Vicky. Ze vertelt dat ze een heleboel dingen niet meer kan, zoals een strand-wandeling maken of een avond bij iemand op bezoek gaan. “Je wordt gedwongen het rustiger aan te doen en jezelf af te schermen”, vertelt ze. “Onwillekeurig ga je anders tegenover het leven staan. Je gaat meer relativeren dan vroeger, alles wordt heel betrekkelijk. Ook het heden, het nu wordt veel belangrijker omdat je nooit weet hoe je je morgen of over een week voelt. Af en toe verbaas ik me over al die mensen die overal naar toe hollen en zich om alles druk maken.

Tentoonstelling

De overzichtstentoonstelling van Vicky Missaar-Brinkmann is tot en met 11 september in de gang van de Doopsgezinde Kerk, Grote Houtstraat 43 te zien. De openingstijden zijn dinsdag tot en met zaterdag van 13.00 tot 16.00 uur.

Tineke van der Voort

 

Ziekte is een stimulerend middel voor het leven, maar je moet er wel gezond genoeg voor zijn.    

                          Friedrich Nietzsche